Pogrzeb katolicki nie udziela zmarłemu ani sakramentu, ani sakramentaliów; zmarły znajduje się już poza porządkiem ekonomii sakramentalnej. Pogrzeb jest jednak obrzędem liturgicznym Kościoła. Posługa Kościoła powinna jasno wyrażać rzeczywistą łączność ze zmarłym, a także ożywiać uczestnictwo zgromadzonej wspólnoty w obrzędach i głosić jej życie wieczne. (por. KKK 1684)
Jedną z powinności człowieka jest pogrzebanie ze czcią osoby zmarłej. Wyrazem wiary w zmartwychwstanie umarłych, jest pogrzeb katolicki, który przysługuje każdemu chrześcijaninowi, który nie wyrzekł się swojej wiary i nie wyraził sprzeciwu względem pogrzebu katolickiego.
Właściwym kapłanem do którego należy zwrócić się o pogrzeb katolicki jest ksiądz z parafii w której zamieszkiwała w ostatnim czasie przed śmiercią osoba zmarła. Przypominamy, że według Kodeksu Prawa Kanonicznego parafianinem jest się tej parafii, w której mieszka się dłużej niż 3 miesiące.
Dokumenty, jakie należy przedstawić w kancelarii parafialnej to:
- akt zgonu uzyskany z Urzędu Stanu Cywilnego
- kartę zgonu (jeśli zmarły będzie chowany na cmentarzu parafialnym)
- zaświadczenie o udzieleniu sakramentu chorych oraz wiatyku, który wystawiany jest wtedy gdy zgon nastąpił w szpitalu lub poza parafią.
- opinię właściwego proboszcza, gdy pogrzeb odbywa się poza parafią, w której ostatnio zamieszkiwał zmarły.
Zachęca się rodzinę zmarłej osoby do przystąpienia do Sakramentu Pokuty i Pojednania (spowiedź), a w czasie Eucharystii przyjęcie Komunii świętej w intencji zmarłego.
Po pogrzebie starajmy się zapewnić zmarłym stałą pomoc modlitewną polecając ich Miłosierdziu Bożemu. Może to być np.:
- Msza święta (w 7 lub 30 dzień po śmierci, w rocznicę śmierci, w dniu imienin…);
- Msze gregoriańskie za zmarłego (30 Mszy św.);
- „Wypominki” w miesiącu listopadzie czy przez cały rok;
- Zyskiwanie odpustów za zmarłych;
- Troska o estetykę grobu na cmentarzu;
Pogrzeb katolicki nie przysługuje tym, którzy świadomie i dobrowolnie zerwali łączność z Kościołem lub zmarli bez pokuty w gorszących okolicznościach, albo z pogardą dla religii Kościoła, uparcie odmawiając przyjęcia sakramentów.